ท้องเสียเฉียบพลันในเด็ก ควรดูแลอย่างไร

ภาวะท้องเสีย หรือท้องร่วง หมายถึง ภาวะที่มีอาการถ่ายเหลวปนน้ำ หรือถ่ายเป็นน้ำ มากกว่า 3 ครั้งต่อวัน ถ่ายเป็นมูกเลือด ถ่ายเป็นน้ำปริมาณมาก ๆ 1 ครั้ง โดยภาวะท้องเสียในเด็ก และในผู้ใหญ่จะแตกต่างกันในเรื่องของข้อควรระวังในเด็กบางภาวะ ที่อาจจะเกิดอันตรายร้ายแรงต่อเด็กได้

ซึ่งภาวะท้องเสียเฉียบพลันในเด็กนั้น สิ่งที่ต้องควรระวังมากกว่าในผู้ใหญ่ คือ ภาวะขาดน้ำ โดยจะมีอาการแสดง เช่น

1. เยื่อบุช่องปาก และลิ้นแห้ง

2. ปัสสาวะน้อย

3. กระหายน้ำมาก

4. ร้องไห้ไม่มีน้ำตา

5. ผิวหนังเย็น

6. ชีพจรเต้นเร็ว

โดยเมื่อมีอาการเหล่านี้ แม้จะเป็นแค่บางอาการเท่านั้นก็ควรรีบพาเด็กไปพบแพทย์ นอกจากนี้ อาการอื่น ๆ ที่ควรพาเด็กเล็กไปพบแพทย์ ได้แก่ ท้องร่วงเกิน 3 วัน ปวดท้องรุนแรง ไข้สูงมากกว่า 38.5 องศาเซียลเซียส อุจจาระสีดำ หรือมีเลือดปนออกมากับอุจจาระ อาเจียนมาก ไม่สามารถดื่มน้ำเกลือแร่ ORS ได้

การให้ ORS ในเด็กเล็ก และเด็กโต

ผสมORS 1 ซองต่อน้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว 1 แก้ว หรือ 1 ขวดนม 8 ออนซ์ โดยวิธีการให้ ORS ในเด็กเล็ก ควรใช้ช้อนตักป้อนทีละน้อย ดีกว่าการใส่ในขวดนม เพื่อป้องกันการอาเจียน และการปฏิเสธการกิน นอกจากนี้ยังช่วยให้ดูดซึมได้ดีกว่าการให้ดูดจากขวดนมด้วย ส่วนในเด็กโต อาจใช้เป็นให้จิบจากแก้วทีละน้อย ๆ บ่อย ๆ

• เด็กที่มีอายุน้อยกว่า 2 ปี ให้ค่อย ๆ จิบ หรือป้อน ORS ครั้งละ 2 - 3 ออนซ์ (1/4 – ครึ่งแก้ว) ทุกครั้งที่ถ่ายเป็นน้ำ
• เด็กที่มีอายุ 2 - 10 ปี ให้ค่อย ๆ จิบ หรือป้อน ORS ครั้งละ ครึ่ง - 1 แก้ว
• เด็กที่มีอายุ 10 ปีขึ้นไป ให้ค่อย ๆ จิบ ORS ในปริมาณมากเท่าที่ดื่มได้

อาหารที่เหมาะสำหรับเด็กที่มีภาวะท้องเสีย

• เด็กเล็กที่เลี้ยงด้วยนมมารดา ให้นมมารดาต่อไป และควรให้เด็กดูดนมบ่อยขึ้นกว่าปกติ
• เด็กเล็กที่เลี้ยงด้วยนมผสม ให้นมตามปกติ
• เด็กโตให้รับประทานอาหารอ่อน ๆ เช่น น้ำซุป น้ำแกงจืด โจ๊ก