ถึงเวลา ยุติปัญหาวัณโรค

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลา เน้นย้ำ ประชาชนกลุ่มเสี่ยง และผู้มีอาการสงสัยเข้ารับการตรวจคัดกรองวัณโรค เนื่องวันวัณโรคสากล เพื่อมุ่งสู่เป้าหมาย “ถึงเวลา ยุติปัญหาวัณโรค”

นายแพทย์อุทิศศักดิ์ หริรัตนกุล นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดสงขลา กล่าวว่า องค์การอนามัยโลก ได้กำหนดให้วันที่ 24 มีนาคมของทุกปี เป็นวันวัณโรคโลก (World TB Day) เพื่อย้ำเตือนให้ประชาชนทั่วโลกเกิดการรับรู้ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เหมาะสมในการควบคุม รักษา และป้องกัน โดยเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตกว่า 1.7 ล้านคนต่อปี วัณโรคเป็นโรคติดต่อสำคัญที่ยังเป็นปัญหาสาธารณสุขไทย และเป็น 1 ใน 14 ประเทศที่มีผู้ป่วยวัณโรคสูง มีผู้ป่วยวัณโรคที่ติดเชื้อเอชไอวีสูง และมีผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนานสูง ที่สำคัญยังก่อให้เกิดเป็น วัณโรคดื้อยาที่คาดว่าอาจมีมากถึง 3,900 รายในประเทศไทย ประเทศไทยจึงผลักดันด้านการต่อต้าน วัณโรคให้เข้มข้นสู่เป้าหมาย “เมืองไทยปลอดวัณโรค เพื่อโลกปลอดวัณโรค”

วัณโรคเป็นโรคติดต่อที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย สามารถติดต่อได้ด้วยระบบทางเดินหายใจและติดต่อจากคนสู่คน พบได้ทั่วไป แต่จะพบมากที่สุดในกลุ่มเสี่ยงที่อยู่บ้านเดียวกับผู้ป่วย (ผู้สัมผัสร่วมบ้าน) , ผู้ติดเชื้อเอชไอวี , ผู้สูงอายุที่มีโรคร่วม , ผู้ป่วยโรคเรื้อรังโดยเฉพาะโรคเบาหวาน , ประชากรกลุ่มเสี่ยงและด้อยโอกาส เช่น ชุมชนแออัด นักโทษในเรือนจำกลุ่มชาติพันธุ์ตามเขตชายแดน แรงงานต่างด้าว พนักงานขับรถโดยสารสาธารณะ และบุคลากรสาธารณสุข สาหรับผู้ที่รับเชื้อวัณโรคเข้าสู่ร่างกาย จะไม่แสดงอาการป่วยในทันที แต่จะแสดงอาการเมื่อร่างกายอ่อนแอ ซึ่งเชื้อวัณโรคสามารถเกิดได้กับทุกส่วนของร่างกาย แต่ส่วนใหญ่ร้อยละ 80 พบที่ปอดนอกจากนี้ยังพบได้ที่อวัยวะอื่น ๆ เช่น ต่อมน้ำเหลือง กระดูก เยื่อหุ้มสมอง

สาหรับเชื้อวัณโรคสามารถแพร่กระจายโดยผู้ป่วย จะมีอาการไอ จาม ทำให้ละอองเสมหะ ฟุ้งกระจาย ล่องลอยอยู่ในอากาศ เมื่อสูดเอาละอองเสมหะที่ปนเปื้อนเชื้อเข้าไป จะทำให้มีอาการ ไข้ต่ำ ๆ เรื้อรังโดยเฉพาะตอนเย็นและค่ำ มีเหงื่อออกในตอนกลางคืนถึงแม้อากาศเย็น มีอาการไอเรื้อรังเกิน 2 สัปดาห์ ช่วงแรกจะไอแห้ง ๆ ต่อมามีเสมหะออกมา บางครั้งมีเลือดปนเสมหะออกมาด้วย แต่ในปัจจุบันบางรายก็ไม่มีอาการ แต่เมื่อเอกซเรย์ปอดก็พบว่าปอดผิดปกติ วัณโรคสามารถรักษาให้หายขาดได้ด้วยการกินยาอย่างน้อย 6 เดือน และสิ่งที่สำคัญ คือ การกินยาตามแพทย์สั่งอย่างต่อเนื่องตลอด 6 เดือน หากมีอาการแพ้ยาไม่หยุดยาก่อนกำหนด ควรรีบไปปรึกษาแพทย์ทันที และผู้ป่วยควรงดเหล้า บุหรี่ และปิดปาก จมูก เวลาไอ จาม บ้วนเสมหะลงในภาชนะที่มีฝาปิดมิดชิดและทำลาย โดยการเผา เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อโรค จัดสิ่งแวดล้อมในบ้านให้สะอาด และปลอดโปร่ง ไม่อับทึบ แสงแดดส่องผ่านได้ พักผ่อนให้เพียงพออย่างน้อยวันละ 6-8 ชั่วโมง รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย

นายแพทย์อุทิศศักดิ์ หริรัตนกุล กล่าวเพิ่มเติมว่า เนื่องในวันวัณโรคสากล ปี 2562 ได้กำหนดคำขวัญการรณรงค์ “IT’S TIME TO ZERO TB” หรือ “ถึงเวลา ยุติปัญหาวัณโรค” โดยมีความหมายว่า “ถึงเวลาที่ทุกภาคส่วนต้องลงมือทำโครงการหรือกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อยุติปัญหาปัญหาวัณโรคของประเทศ” โดย “ถึงเวลา ต้องค้นหารักษาวัณโรคให้หาย” เพิ่มโอกาสการเข้าถึงการวินิจฉัยแก่ประชาชนกลุ่มเสี่ยงที่สำคัญ ได้แก่ กลุ่มผู้สัมผัสใกล้ชิดผู้ป่วยวัณโรค ผู้ติดเชื้อเอชไอวี ผู้สูงอายุที่มีโรคร่วม ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ผู้ต้องขังในเรือนจำ แรงงานต่างด้าว และกลุ่มบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข การรักษาผู้ป่วยวัณโรคทุกรายให้หาย โดยใช้เทคนิคการดูแลรักษาผู้ป่วยเป็นศูนย์กลาง และส่งเสริมให้ประชาชน มีประเมินตนเองและสามารถคัดกรองวัณโรคเบื้องต้นด้วยตนเองได้ รวมทั้ง “ถึงเวลาตรวจหาวัณโรค-รู้เร็ว รักษาหาย ไม่แพร่กระจาย” โดยประชาชนต้องตระหนักถึงวัณโรค ตรวจหาวัณโรคให้เร็วที่สุดเมื่อมีอาการ เพื่อไม่ให้เกิดความล่าช้าในการรักษา หรือต้องตรวจหาวัณโรคอย่างน้อยปีละ 1 ครั้งโดยการเอกซเรย์ปอด และหากประชาชนสามารถรู้ว่าป่วยเป็นวัณโรคได้เร็ว และทำการรักษาได้เร็ว สามารถรักษาให้หายได้ ทำให้ลดการแพร่กระจายเชื้อไปสู่คนอื่นได้เร็ว และลดการป่วยเป็นวัณโรคของคนอื่นได้ ระหว่างวันที่ 18-24 มีนาคม 2562 สถานบริการสาธารณสุขในสังกัดมีการจัดนิทรรศการให้ความรู้เกี่ยวกับวัณโรค การตรวจคัดกรองวัณโรคเนื่องในวันวัณโรคสากล ทั้งนี้ประชาชนทั่วไปสามารถรับการตรวจคัดกรองวัณโรคได้ที่ สถานบริการสาธารณสุขใกล้บ้านทุกแห่ง หากมีข้อสงสัยสอบถามรายละเอียด หรือขอคำปรึกษาเกี่ยวกับวัณโรคได้ที่ สถานบริการสาธารณสุขทุกแห่ง หรือสายด่วนกรมควบคุมโรค 1422

สำหรับสถานการณ์วัณโรคจังหวัดสงขลา ปี 2562 (1 ต.ค. ถึง 19 มี.ค. 62) คาดการณ์ว่าจะมีผู้ป่วยวัณโรค จำนวน 2,222 ราย สามารถตรวจพบเพื่อขึ้นทะเบียนได้ จำนวน 926 ราย คิดเป็นร้อยละ 41.7 เป็นผู้ป่วยวัณโรคปอด เสมหะพบเชื้อ จำนวน 320 ราย คิดเป็นร้อยละ 34.6 ผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะไม่พบเชื้อ จำนวน 401 ราย ร้อยละ 43.3 ผู้ป่วยวัณโรคนอกปอด จำนวน 148 ราย ร้อยละ 15.9 และผู้ป่วยวัณโรคกลับซ้ำ จำนวน 57 ราย คิดเป็นร้อยละ 6.2 โดยผู้ป่วยทุกรายได้รับการรักษาโรงพยาบาลในจังหวัดสงขลา อำเภอที่พบผู้ป่วยมากที่สุด คือ อำเภอเมือง หาดใหญ่ สะเดา ตามลำดับ

https://www.thaihealth.or.th/Content/48075-ถึงเวลา%20ยุติปัญหาวัณโรค.html